Pod koniec marca 2009 roku w Muzeum Warszawskiego Przedsiębiorstwa Geodezyjnego miała miejsce ważna wystawa varsavianistyczna pt. „Hoppe, Lindley, WPG, kartografia warszawska 1641-2009”. Wystawę zorganizowało Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne Spółka Akcyjna (WPG SA) przy współpracy Archiwum Państwowego m.st. Warszawy (APW). Kustoszem wystawy był Paweł Weszpiński, który opiekuje się kartografią a w szczególności tzw. planami Lindleyowskimi w APW.
Podtytuł: „Wystawa w 150. rocznicę urodzin Josepha Lindleya”, wiąże się z najmłodszym z Lindleyów, Wystawa przypomni raz jeszcze, że wodociągi i kanalizację, a także nowoczesny pomiar Warszawy zawdzięczamy rodzinnej firmie angielskich inżynierów cywilnych, ojca Williama Lindleya (1808-1900), synów Sir Williama Heerleina Lindleya (1853-1917), Roberta Searlsa (1854 – 1925) i Josepha (1859-1906).
Fot. P. Weszpiński (pierwszy od prawej)
"Hoppe, Lindley, WPG, kartografia warszawska 1641-2009, Muzeum Warszawskiego Przedsiębiorstwa Geodezyjnego, Warszawa marzec-maj 2009. Kustosz wystawy: Paweł Weszpiński. Wstęp do katalogu: Ryszard Żelichowski.
Z wielką przyjemnością informujemy, że na zaproszenie organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego Chopin w sercu Warszawy, Towarzystwo Lindleyowskie "Societas Lindleiana" zostało Honorowym Patronem tej najważniejszej tego lata imprezy kulturalnej naszej stolicy.
***
Inauguracyjny
recital włoskiej artystki Leonory Armellini będzie miał
miejsce 7 lipca
o godzinie 16.00. |
Kolejne recitale odbędą się w dniach: 14, 21, 28 lipca oraz 4, 11, 18 i 25 sierpnia 2018 r. *** |
Cieszymy się z tego zaszczytu podwójnie. Po pierwsze, na rok 2018 przypada dwieście dziesiąta rocznica urodzin Williama Lindleya, założyciela inżynierskiego rodu, którego trzech synów nadzorowało prace kanalizacyjne i wodociągowe w Warszawie. Centralne obchody odbędą się jesienią w mieście Hamburgu, gdzie zaczęła się europejska kariera Lindleyów.
Po drugie, festiwal będzie miał miejsce w nadzwyczaj pięknie odrestaurowanym kościele Świętej Trójcy, w którym „w roku 1825 Fryderyk Chopin wystąpił przed carem Aleksandrem I i otrzymał od niego pierścień z brylantem. Młody kompozytor śpiewał także w parafialnym chórze i słuchał tu kazań” - pisze Przemysław Lechowski, dyrektor artystyczny festiwalu.
Dla naszego Towarzystwa Lindleyowskiego najważniejsze jest to, że organizatorzy zauważyli i docenili, obok oczywistej religijnej roli kościoła (świątynia Boża) i kulturalnej (dokonała akustyka), jej skromną całkiem świecką rolę w dziejach naszego miasta.
W 1881 roku oko Williama Heerleina Lindleya, angielskiego inżyniera cywilnego, w czasie wizyty w Warszawie, padło na elegancki w proporcjach, zaprojektowany przez samego Szymona Bogumiła Zuga, królewskiego architekta, kościół Świętej Trójcy. Nie względy religijne odegrały tu największą rolę, choć William H. Lindley był członkiem kościoła anglikańskiego, ale fakt, że wraz z wieńczącym go krzyżem był najwyższą budowlą ówczesnej Warszawy. Po rezygnacji ze względu na stan zdrowia siedemdziesięciotrzyletniego ojca Williama z prac nad kanalizacją i wodociągami Warszawy wszystkie jego obowiązki przejął najstarszy syn William H. Lindley.
Do tak wielkiej inwestycji infrastrukturalnej miasta potrzebny był nowoczesny i dokładny jego pomiar, a także szczegółowy plan. Do pomiarów zaś potrzebna była odpowiednia sieć punktów triangulacyjnych. I tak to na plan pierwszy wysunął się kościół Świętej Trójcy przy obecnym placu Stanisława Małachowskiego (wówczas placu Ewangelickiego przy ulicy Mazowieckiej i Erywańskiej). Krzyż na jego kopule wybrany został przez Williama H. Lindleya jako punkt główny (zero geodezyjne) do triangulacji Warszawy, w którym się zbiegało pięć punktów pomiarowych wyznaczonych w różnych miejscach miasta (szczegóły zob. R. Żelichowski, Paweł E. Weszpiński, Rok 1912. William Heerlein Lindley. Plan Warszawy. Wyd. Muzeum Warszawy 2016).
Jak pisał dr Paweł E. Weszpiński: „Wliczając pomiary i kartowanie uzupełniające, 237 ulic miasta na lewym brzegu Wisły skartowano w latach 1883-1893 na 686 arkuszach szkiców, a 71 ulic Pragi w latach 1903-1904 – na 170 arkuszach szkiców. Łącznie prace objęły 308 warszawskich ulic o długości 187,4 km, pomieszczono je na 836 arkuszach szkiców” (s. 161).
Przygotowania do prac triangulacyjnych w Warszawie ilustruje reprodukowana poniżej strona albumu pamiątkowego przygotowanego przez współpracowników Williama H. Lindleya z okazji 25-rocznicy rozpoczęcia prac kanalizacyjnych i wodociągowych w naszym mieście. Centralnym punkt tej strony stanowi kopuła i krzyż kościoła Świętej Trójcy. Widoczne jest także pięć pozostałych punktów pomiarów.
Organizatorzy/Organizers
Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy W Warszawie
Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Partnerzy Artystyczni/Atristic Partners
Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Towarzystwa Chopinowskiego W Hanowerze / Niemcy
Syberyjski Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Im. Fryderyka Chopina W Tomsku / Rosja
Warszawskie Warsztaty Pianistyczne
Partnerzy Organizacyjni/Organizational Partners
Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina W Warszawie
Patronaty/Patronate
Towarzystwo Lindleyowskie Societas Lindleiana
W październiku 2016 roku, z okazji 130-lecia
wodociągu Samary, przed głównym wejściem do przedsiębiorstwa SKS-Samara Sp. zoo
(Systemy komunalne w Samarze) otwarto Aleję Sław, w której
umieszczono nazwiska wybitnych przedstawicieli miejskiej branży
wodno-kanalizacyjnej.
Każdego roku Aleja Gwiazd jest uzupełniana nowymi nazwiskami. Rolę "gwiazd" odgrywają płyty z szarego eleganckiego lokalnego kamienia.
W 2016 roku w Alei Gwiazd uwieczniono nazwiska założycieli miejskiej sieci
wodociągowo-kanalizacyjnej: Williama H. Lindleya. Petera Alabina, Nikolaja Zimina oraz Alfreda von Vacano.
William Heerlein Lindley jest autorem projektu pierwszej kanalizacji Samary.
W 1906 roku Magistrat (Duma) Samary podjął decyzję o budowie kanalizacji w tym mieście według projektu W.H. Lindleya. Główne części kanalizacji zachowały się do dziś. W 2019 roku minęło 110 lat od tego wydarzenia.
Na płycie brakuje litery „H”, skrótu od Heerlein, członu jego nazwiska (według brytyjskiej tradycji nazwiska matki). Zwróciliśmy się z prośba o jego uzupełnienie. Może nasi Rosyjscy przyjaciele wprowadzą tę niezbędną korektę
Peter Alabin (1824-1896) od 1884 do
1891 pełnił funkcję burmistrza i na tym stanowisku w dużej mierze przyczynił
się do otwarcia pierwszego wodociągu w Samarze w 1886 roku.
Odsłonięcie pierwszych "gwiazd" w Alei Sław
Alfred Josef Marie Ritter von Wellho Vacano
(Альфред фон-Вакано) (1846-1929), poddany austriacki, przedsiębiorca,
filantrop, właściciel browaru w Samarze. Inicjator i sponsor budowy pierwszej kanalizacji w
Samarze. W 1909 roku oddano do użytku sfinansowaną przez niego próbną
kanalizację o długości 4,2 km.
Nikolay Zimin jest autorem projektu pierwszego wodociągu w Samarze.
Widok ogólny na pierwsze "gwiazdy"
W latach 2017-2019 Aleja Sław wzbogaciła się o kolejne cztery tablice.
***
Fotografie zawdzięczam dyrektorowi generalnemu SKS-Samara Vladimirowi Biryukovowi (Главного управляющего директора ООО "Самарские коммунальные системы" Бирюкова Владимира) oraz Marii A. Almazovej, kierownikowi działu PR SKS (Мария Александровна Алмазова, начальник отдела по связям с общественностью ООО), za co bardzo dziękuję .
W 1960 roku, a więc
sześćdziesiąt lat temu, Koksownia Kattwyk przygotowała specjalny medal
poświęcony pamięci Williama Lindleya. Na awersie znajduje się biust Williama
Lindleya z napisem:
HAMBURGERGAS (Hamburgski gaz, w górnej części) oraz WILLIAM LINDLEY, ERBAUER DES ERSTEN HAMBURGER
GASWERKS (W. Lindely, budowniczy pierwszej gazowni Hamburga, w dolnej:). Na rewersie umieszczono duży napis: HGW KOKEREI KATTWYK
1960 (Koksownia w Kattwyk, 1960).
Zbiory: Societas Lindleiana
Upamiętnienie dotyczyło otwarcia nowej koksowni w przemysłowej dzielnicy Hamburga otwartej w 1960 roku. Nowa koksownia istniała krótko. Wygaszona w 1981 roku, zburzona został w rok później.
W sierpnia 1844 roku nastąpiła uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę pierwszej koksowni do produkcji gazu w Grasbrook. W rok później nadszedł czas: pierwsze publiczne latarnie gazowe do oświetlenia głównych ulice Hamburga gazem uzyskiwanym z węgla. Jesienią 1845 roku nastąpiła tak duża powódź, że nowa gazowa nie nadawała się do użytku. Potrzebny był nowy budynek. „Przejął go angielski inżynier William Lindley, który był również odpowiedzialny za budowę nowoczesnego zaopatrzenia w wodę w Hamburgu. Latarnie gazowe spłonęły ponownie pod koniec 1846 roku: w liczbie 2020. Jasność ulic sprawiła, że gazownia stała się tak popularna, że jej wizerunek zdobił rewersy kart do gry” – pisze Sasha Disko-Schmidt w tekście Gasversorgung für die moderne Stadt (Zaopatrzenie w gaz nowoczesnego miasta).
Zob. https://geschichtsbuch.hamburg.de/epochen/industrialisierung/gasversorgung-fuer-die-moderne-stadt/
Kattwyk wraz z Altoną znalazł się w obrębie Hamburga w 1937 roku. Obecnie z nawą tą wiąże się niezwykły most zwodzony Kattwykbrücke przerzucony nad południową Łabą, dla ruchu kolejowego i drogowego. Most o długości 290 metrów łączy Moorburg ze wschodnim półwyspem Kattwyk, który należy do wysp Łaby Hohe Schaar i Wilhelmsburga.
W dniu 22 maja 2020 roku, w środku pandemii koronawirusa, Stowarzyszenie
Lindleyowskie upamiętnia 120. rocznicę śmierci Williama Lindleya, projektanta
warszawskiej kanalizacji i wodociągów.
W. Lindley zmarł 22 maja 1900 roku we własnym domu
przy 74 Shooter's Hill Road w londyńskiej dzielnicy Blackheath. Miał mniej niż
92 lata. Przyczyną śmierci były problemy zdrowotne związane z wiekiem i
niewydolność serca. W ostatnich chwilach życia towarzyszył mu jego najstarszy
syn, Sir William Heerlein. Lindley, kontynuator prac ojca i jego siostra Julia.
Pogrzeb odbył się trzy dni później. Został pochowany na cmentarzu Charlton w
londyńskiej dzielnicy Greenwich.
William Lindley senior odwiedził Warszawę tylko raz, w czerwcu 1876 roku, na zaproszenie generał-gubernatora Pawła Kotzebue i p.o. prezydenta Warszawy, generała Sokratesa Starynkiewicza. Po kilku dniach zwiedzania miasta W. Lindley zgodził się sporządzić projekt kanalizacji i wodociągów dla Warszawy. Projekt został opublikowany w 1879 roku, kiedy to mając 71 lat, W. Lindley przeszedł na emeryturę.
Światowy Dzień Wody obchodzony jest od 1993 roku. Propozycja jego ustanowienia padła rok wcześniej podczas Konferencji ds. Środowiska i Rozwoju Narodów Zjednoczonych (UNCED). Zatwierdziło ją Zgromadzenie Ogólne ONZ. Od lat w obchodach tego dnia aktywnie uczestniczy również Unia Europejska.
Źródło: https://www.igwp.org.pl/index.php/informacje/wydarzenia
Tego roku obchodzimy Światowy Dzień Wody: w warunkach pandemii. Dlatego hasłem przewodnim jest prawidłowa higiena rąk (ważna zawsze), ale dziś ze szczególnym akcentem na powstrzymanie rozprzestrzeniania się COVID-19 i wielu innych chorób zakaźnych.
https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/Swiatowy-Dzien-Wody-2020-koronawirus-8435.html
22 marca to również święto pracowników gospodarki wodnej. „Na co dzień dbamy o zasoby wodne kraju. To nasza misja, pasja i wielka odpowiedzialność. Doskonale wiemy, że woda jest ważna w każdym aspekcie współczesnego życia, a zachowanie jej zasobów jest kluczowe również dla przyszłych pokoleń. To wyzwanie jakie dziś podejmujemy, najważniejsze, zwłaszcza w dobie zmieniającego się klimatu i kurczących się zasobów wodnych przy jednoczesnym zwiększaniu się populacji kraju i świata” – czytamy na stronie Wód Polskich.
https://wody.gov.pl/aktualnosci/993-swiatowy-dzien-wody-2020
Tym razem, zamiast wspólnego świętowania proponujemy „Wirtualne zwiedzanie Stacji Filtrów” przygotowane przez MPWiK w Warszawie,
https://pl-pl.facebook.com/hashtag/mpwikwarszawa?source=feed_text&epa=HASHTAG&__tn__=*NK-R
Z okazji 10-lecia w 2019 roku Towarzystwa Lindleyowskiego „Societas Lindleiana” ukazało się długo wyczekiwane przez
członków i sympatyków nowe,
poszerzone i uzupełnione wydanie książki Lindleyowie. Dzieje inżynierskiego rodu. Jej Autorem jest prof. dr Ryszard Żelichowski, Prezes naszej organizacji.
Książka opublikowana została w powołanej do życia serii Biblioteka „Societas Lindleiana” i składa się z trzech tomów.
Tom I pierwszy dotyczy początków rodu i prac Lindleyów na terenie Wielkiej Brytanii oraz Cesarstwa Niemieckiego, tom drugi Cesarstwa Rosyjskiego (w tym Warszawy), tom III zaś dziejów członków rodziny seniora Lindleya i jego potomków do XXI wieku. Pełny opis bibliograficzny tomów ze spisami treści znajduje się pod poniższymi linkami:
https://e-isbn.pl/IsbnWeb/onix/summary.html?record_id=7667142
https://e-isbn.pl/IsbnWeb/onix/summary.html?record_id=7667143https://e-isbn.pl/IsbnWeb/onix/summary.html?record_id=7667144
Seria ma charakter kolekcjonerski i limitowany nakład. Dostępna jest jedynie członkom Towarzystwa. Po nowym roku zapoznać się można będzie z nią w centralnych bibliotekach na terenie całego kraju.