Powszechna Wystawa Krajowa we Lwowie w 1894 r.

130 lat temu, 5 czerwca 1894 roku we Lwowie odbyła się Powszechna Wystawa Krajowa, w ramach której po raz pierwszy udostępniono zwiedzającym „Panoramę Racławicką”. Zorganizowana w setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej wystawa była największym przedsięwzięciem gospodarczym i kulturalnym okresu rozbiorowego. Ekspozycja była nie tylko przeglądem dorobku gospodarczego Galicji, ale przede wszystkim ponadzaborową prezentacją narodowej kultury i sztuki, „[…] wielką manifestacją jedności i żywotności narodu polskiego”. Wystawę przygotowywano dwa lata. Na obszarze około 46 hektarów – w obrębie Wzgórza Stryjskiego – wzniesiono 129 rozmaitych budowli, wśród których były m.in.: pałac sztuki, sala koncertowa, stadion, hala maszyn, stajnie, cieplarnie, restauracje, kawiarnie. 

Zob. Beata Stragierowicz, „Powszechna Wystawa Krajowa 1894 roku – wielkie dni Lwowa, Galicji i Polski”, https://mnwr.pl/intrygujace-powszechna-wystawa-krajowa-1894-roku-wielkie-dni-lwowa-galicji-i-polski/

Medalion pamiątkowy awers i rewers

 Na wystawę tę William Heerlein Lindley przygotowali się jak przystało na tak znanych inżynierów. Specjalnie otwarty na tę okazję pawilon mieścił wystawę planów i modeli, obok niego zaś znalazł się „Wzór budowli przedstawiający kanał spławny   z przyrządem przepłukującym i przyporami”. Opracował także publikację w języku polskim przystępnie popularyzującą pięćdziesiąt lat doświadczenia w zakresie projektowania i realizacji przez nich miejskich robót kanalizacyjnych i wodociągowych. Katalog wystawowy zawierał 138 pozycji, z których numery od 42 do 93 dotyczyły Warszawy. Za najważniejsze dla swoich dokonań Lindleyowie uznawali prace nad wodociągami i kanalizacją w Hamburgu, Frankfurcie nad Menem, w Warszawie, w Elberfeld, Mannheim oraz w Hanau. Katalog zawierał też czterojęzyczne objaśnienie „do typowej budowy kanału spławnego”, wykonanych w Hamburgu w 1842 roku, we Frankfurcie w 1865 roku i Warszawie w 1882 roku.

Fragment opisu eksponatu

Zob. R. Żelichowski, Lindleyowie. Dzieje inżynierskiego rodu, Societas Lindleiana, Warszawa 219, t. II, s. 231

Kanały Lindleya, wzór 1843

Societas Lindleiana wystąpiło publicznie

W dniu 7 grudnia (wtorek) o godz. 11.00, w sali konferencyjnej Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy, ul. Koszykowa 26/28 miała miejsce sesja varsavianistyczna poświęcona Sokratesowi Starynkiewiczowi. W sesji udział wzięło dwoje przedstawicieli naszego Towarzystwa – Teresa Frączczak i Ryszard Żelichowski.

Była to tradycyjna doroczna sesja varsavianistyczna organizowana przez Bibliotekę Publiczną m.st. Warszawy i kierowniczkę Działu Varsavianów Joanny Jaszek-Bieleckiej.

Oto referaty wygłoszone w czasie sesji:  

Andrzej Sołtan (Muzeum Historyczne m.st. Warszawy): Warszawa w okresie prezydentury S. Starynkiewicza.

Jan Berger (Główny Urząd Statystyczny): Statystyka Warszawy w latach prezydentury S. Starynkiewicza wg źródeł polskich i rosyjskich.

Ryszard Żelichowski (Instytut Studiów Politycznych PAN i Societas Lindleiana): Starynkiewicz  i Lindley, geneza wodociągów i kanalizacji w Warszawie.

Marta Jankowska (Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków): Komitet Plantacyjny a stan zieleni Warszawy w k. XIX w.

Teresa Frączczak (Societas Lindleiana), Co zostało nam z czasów Starynkiewicza? Wodociągi warszawskie dziś i jutro.

Materiały z tej sesji ukażą się drukiem w drugiej połowie 2011 roku